مسعود اطیابی کارگردان «تگزاس ۳» معتقد است برخی منتقدان به دلیل مسائل صنفی از تعریف آثار طنز ممانعت میکنند و در مقابل یکی از منتقدان سینما تأکید دارد که منتقدان با سینمای طنز مشکل ندارند و این روزها سینماگران اجتماعی طرد شده و ممنوعالکار هستند.
به گزارش رسیده، نقد و بررسی فیلم «تگزاس ۳» با حضور مسعود اطیابی کارگردان، روزبه رحیمنژاد مجری و احسان طهماسبی منتقد و نویسنده سینمایی از برنامه «اکران» پخش شد.
مسعود اطیابی در این برنامه اظهار کرد: تگزاس تا قسمتهای چهار و پنج فیلمنامه دارد و درباره ساخت این قسمتها باید به تصمیم جمعی برسیم. حتی برخی بخشهای این قسمتها نیز گرفته شده است. اگر بخواهم یک فیلم تماشا کنم فیلمهای حادثهای و اکشن خواهد بود وقتی از خروجی فیلم راضی هستم که مردم راضی باشند. وقتی کسی با دیدن فیلم دعا میکند حتما تأثیر مثبتی از «تگزاس ۳» گرفته است.
احسان طهماسبی در این برنامه اظهار کرد: صحبت درباره فیلمهایی که در شرایط مشابه و موضوعات مشابه ساخته میشود سخت است و دست منتقد برای مواجهه با این فیلمها بسته است. بررسی فیلمهای کمدی اخیر سینمای ایران جنس ساختار فیلمنامه و کارگردانی آنها فضای نقد را ایجاد نمیکند. فیلمها در چند کلمه خلاصه میشود و اغلب این فیلمها لحن مشخص و ساختار شابلونی دارند.
وی ادامه داد: نقد یک فیلم قابل تعمیم به دیگر فیلمها است و نشریات هم به این فیلمهای طنز نمیپردازند. فیلم «تگزاس» هم با همین الگوها ساخته شده، اما برخی نکات منفی دیگر فیلمها در این فیلم دیده نمیشود و فیلم شوخی خارج از عرف ندارد.
این منتقد یادآور شد: «تگزاس» فارغ از رویکردهای اینگونه است، اما این اثر فیلم خوبی نیست.
طهماسبی با اشاره به استفاده از زوج پژمان جمشیدی و سام درخشانی تأکید کرد: تقریبا همه زوجهای طنز تاریخ انقضا داشتند و جری لوییز و دین مارتین نمونهای از این زوجها در سینمای دنیا هستند.
اطیابی در ادامه داد: فیلمهایی در ایران ساخته میشود که حتی به تعداد عوامل فیلم هم مخاطب ندارد، اما ادعاهای بزرگ دارند. سینمای کمدی مثبتترین و موثرترین ژانر سینمایی است و نمیشود با نگاه بد و خوب به این سینما حمله کرد.
وی یادآور شد: با مردمی که بحرانهای مختلف را پیش رو دارند موثرترین ژانر کمدی است و در زمان جنگ هم تلویزیون از طنز غافل نبود. اگر کسی از سینمای کمدی تعریف کند انگار کار بدی کرده و ساختار نقد هم همینطور است. برخی مجلات به ساختار سینما آسیب زدند و نگاه تخریبگری نسبت به فیلمهای من گاه قابل قبولتر است. من با منتقدانی طرفم که حداقلها را در سینمای طنز نمیبینند و شاید ببینند، اما در صنف منتقدان پذیرفته نمیشود. تعریف و تمجید منتقدان از فیلمهایی بوده که مخاطب از این آثار ناراضی بوده است.
این کارگردان سینمای طنز توضیح داد: موثرترین وسیلهای که مردم را در دورهای زمانی به اعتیاد و افسردگی، عدم تمایل به پدر و مادر و وطن کشاند سینما بود و خیلی موارد تخریب شد. همه اعتراف داریم جوانان ناامید هستند، اما با چنین مردمی باید با سینمای کمدی کار کرد. ژانرهای دیگر یادشان رفته باید جذاب باشند و بسیاری از فیلمهایی که توسط منتقدان جدی گرفته میشود جزو همین آثار است و مردم حرف منتقدان را جدی نمیگیرند.
اطیابی ادامه داد: دوستان منتقد فکر میکنند ما یک دوربین میگذاریم و دو بازیگر میآوریم و تمام و اگر اینگونه است منتقدان این سینما هم فیلم بسازند. در برنامهام ساخت سینمای اجتماعی را دارم، اما امروز ژانر نشاطآور کسری دارد و برای نیمه دوم سال فیلم طنز کم داریم.
طهماسبی نیز با اشاره به رویکرد دولتها به سینما توضیح داد: اگر سراغ سینمای اجتماعی نمیرویم به این دلیل نیست که دغدغه نداریم بلکه بسیاری از فیلمسازان ما یا ممنوعالکار و یا طرد شدهاند. فیلم اجتماعی متأثر از اجتماع است و این فیلمها باید در دهه دیگری ساخته شود تا بتوان آن را ساخت.
وی ادامه داد: قصد این نیست که سینمای ایران به سمت سینمای اجتماعی برود و نتیجه عملکرد مسعود اطیابی میشود عملکرد مدیریت سینمای ایران.
اطیابی در این باره گفت: محمد خزاعی از دوستان نزدیک من است، اما در این سه سال یک پروانه ساخت گرفتم و «تگزاس» مجوز دولت قبل است و امسال با چالش مجوز «هتل» را گرفتیم. ۹ فیلمنامه کمدی دادم که همه رد شد. به راحتی مجوز کمدی نمیدهند و خبر دارم فیلمنامههای کمدی زیادی رد شده است. ۲۷ دقیقه از فیلم هیچکدام از همکاران من را سانسور نکردند و تنها فیلم «دینامیت» دچار این اتفاق شد.
طهماسبی توضیح داد: تأثیر نشریات در تاریخ سینمای ایران بسیار بزرگ است و بسیاری از فیلمسازان جوان و موفق با این نشریات به سینما علاقهمند شدند. منتقد با سینمای کمدی مشکل ندارد. در دهه ۷۰ تا ۹۰ فیلمهای کمدی مختلفی ساخته شد که منتقدان از این آثار استقبال کردند که از جمله این فیلمها میتوان به آثاری مثل «لیلی با من است»، «مارمولک»، «مکث»، «آتش بس»، «نان، عشق و موتور هزار»، «مومیایی ۳»، «مرد عوضی» و… اشاره کرد.
اطیابی در مقابل افزود: شما مردم را به دیدن فیلمهای خوب مجاب نمیکنید. با من یک نوع حرف میزنند و یک نوع دیگر مینویسند و با منتقدان سلام و علیک دارم، اما چرا مردم فیلم من را بهتر میبینند و امروز سینما با پنج میلیون مخاطب سیراب نمیشود.
وی تصریح کرد: منتقدان زورشان میآید از «تگزاس» تعریف کنند و درک نمیکنند این فیلم خانوادهای را به نمایش میکشد.
طهماسبی در واکنش به این صحبتها ادامه داد: این خانواده جاهطلب است. رابطه مادر و پدر در فیلم «تگزاس» بر مبنای خانواده نیست. هر فیلمی که خانوادهها ببینند خانوادگی نیست.
اطیابی نیز ادامه داد: نقد منتقدان روی من و تماشاگران من تأثیری ندارد. من از دست منتقدان ناراحت نیستم، اما نگران نقد هستم. نقدی که طرفش را به پذیرش نمیکشاند نقد نیست. من جایزه و لبخند مردم را دوست دارم.
وی با اشاره به نقش کمپانیها در تولید فیلمها نیز گفت: در آینده نه چندان دور کمپانیها در تولیدات نقش اساسی ایفا خواهد کرد و سینمای ما در آینده مخاطبش را بر اساس کمپانیها جذب میکند و دیگر صرفا بر اساس بازیگران مخاطبان جذب آثار نمیشوند.
در ادامه این برنامه شادی کرمرودی بازیگر و کارگردان سینمای کوتاه «آبی میشود» اظهار کرد: سر این فیلم بیشتر با مادران مصاحبه میکردم و کنجکاو بودم بدانم بچهها چگونه رفتار میکنند و چه چیزهایی را به والدین خود بیان میکنند. درگیری با دوران کودکی و نوجوانی همیشه برای من وجود داشته و دارد. همیشه نقطه سوالبرانگیز دوران زندگی این دوران است. به دنبال ساخت فیلم بلند هستم و فیلم کوتاه میسازم که به تولید فیلم بلند بخصوص سینمای اجتماعی برسم.
برنامه «اکران» از پلتفرم «اکران مدیا» هر پنجشنبه با رویکرد نقد و بررسی آثار روز سینمای ایران پخش میشود.