توسط : ماه عزا و ماتم سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) بزودی فرا می‌رسد و به رسم هر ساله سر هر کوچه و بازاری هیئت و تکیه برپا شده و عزاداران با پوشیدن لباس‌های سیاه و گوش سپردن به نواها و نغمات آیینی ماه محرم، به سوگواری می‌پردازند. شبکه های مختلف رادیویی همپا با عزاداران با برپایی حسینه رادیویی، پخش مرثیه سرایی و مداحی های اهل بیت(ع)، دعوت از کارشناسان مذهبی و تدارک ویژه برنامه های مناسبتی و… مخاطبان‌شان را همراهی می‌کنند. در این گزارش به معرفی ویژه برنامه‌های ماه محرم شبکه‌های مختلف رادیویی می‌پردازیم.
به گزارش رسیده، شبکه های رادیو برنامه‌های متفاوتی را ویژه ایام محرم تهیه کردند که در این باره می توان به «روایت رهایی»، «به عشق حسین»، «با نوای کربلا»، «حسینیه رادیو تهران»، «روایتی از یک بیعت»، «شور حسینی»، «عرشیان»، «افق عشق»، «بر کرانه فرات»، «روشنا»، «دل آهنگ»، «پیام آزادگی» و «قصه های حسین و مادربزرگ» اشاره کرد.
رادیو ایران؛ عشق است و آتش و خون
«روایت رهایی» با محوریت روز شمار وقایع محرم و صفر همزمان با دهه اول محرم ساعت۴:۴۵ روی آنتن رادیو ایران می‌رود. این شبکه رادیویی برنامه‌های متعدد دیگری نیز در نظر گرفته است. فصل نوزدهم برنامه «یك دو صدا» با محوریت شهادت سالار شهیدان ساعت 20:30 روانه آنتن می شود. «خیمه گاه خورشید» با موضوع تعزیه‌خوانی روانه آنتن می‌شود. مسابقه پیامكی «نوبت به نوبت» با رویكرد فرهنگی و سرگرمی پنجشنبه های ماه محرم و صفر ساعت 9 پخش می شود. «عشق است و آتش و خون» با نگاه به قیام عاشورا با حضور حجت‌الاسلام علی آقابابا، بعد از خبر ساعت 17:15 از رادیو ایران پخش می‌شود. «شش ماهه بلند بالا» ویژه شیرخوارگان حسینی است، كه به رسم هر ساله در اولین جمعه محرم همزمان با 22 تیر، ساعت 9 به سمع مخاطبان می رسد. «باغ ارغوان» از 23 تا 28 تیر و از ۳ تا ۸ مرداد، نواها و آیین‌های مناسبتی را با اجرای مریم نشیبا، ساعت ۱۵ پخش می‌كند. «حسینیه ایران» با رویكرد هر خانه یك حسینیه، مراسم عزاداری حسینیه‌های مختلف را از 24 تیر، ساعت ۲۱:۳۵ پخش می‌کند.
رادیو جوان؛ «مقتل خوانی» با صدای مرحوم مهران دوستی
شبکه رادیویی جوان برنامه «به عشق حسین(ع)» به چایخانه‌ها و هیئت سطح شهر می‌رود و ساعت ۲۲ با هدف دعا برای بیماران، کودکان مریض، کودکان مظلوم غزه و فلسطین پخش خواهد شد. برنامه ویژه «واژه‌های آسمانی» به مشاعره آیینی با حضور شاعران می‌پردازد. برنامه «سقاخونه» به معرفی هیئت‌های قدیمی و سنتی می‌پردازد و هر روز ساعت ۱۴ پخش می‌شود. ویژه برنامه ویژه «حوالی حرم» به صورت زنده از مشهد مقدس پخش می‌شود و برنامه «تکیه رادیو» هر روز ساعت ۱۵ روی آنتن می‌رود. برنامه «مقتل خوانی» با صدای مرحوم مهران دوستی از اول ماه محرم هر روز ساعت ۱۳:۳۰ پخش خواهد شد. از دیگر برنامه های این شبکه رادیویی می توان به «مقتل خوانی» اشاره کرد که ساعت ۱۹:۵۰ بعد از اذان مغرب پخش می شود. برنامه ویژه «هیئت حضرت علی اکبر» با اجرای جواد تشکری و حضور مداحان هر شب ساعت ۲۴ روی آنتن رادیو جوان می رود. فضای مجازی رادیو جوان با پویش به «عشق حسین(ع)» شنوندگان را دعوت به ارسال عکس‌های مراسم‌های مذهبی خود می‌کند. مخاطبان می توانند برنامه‌های دیگر مانند «سوگنامه»، «اتفاق»، «مداحان جوان» و… را بشنوند.
رادیو فرهنگ؛ همراه با غزل های بارانی
«با نوای کربلا» شامل مداحی و مراثی خوانی خادمین هر شب ساعت .۱۲ تا ۱۲:۳۰ بامداد روانه آنتن رادیو فرهنگ می شود. برنامه «با کاروان » با موضوع بررسی و روایت سیر تاریخی حرکت کاروان امام حسین(ع) و یارانشان از مدینه به کربلا پخش خواهد شد. برنامه «محتشم نامه» به معرفی شعر عاشورایی و آیینی ایران با نگاهی آسیب‌شناسی به این موضوع می پردازد. «عقل سرخ» ویژه 14 سخنرانی درباره مكتب امام حسین(ع) با ۱۴ شخصیت فرهنگی و دینی که هر روز از ساعت ۴ صبح و ۲۱:۳۰ تقدیم مخاطبان خواهد شد. ویژه برنامه «غزل های بارانی» در قالب نمایش آیین ها در مراسم های عزاداری از ساعت ۷:۱۵ روی آنتن می رود. برنامه «روایت رستاخیز» ساعت ۱۲:۳۰ پخش خواهد شد. برنامه «هم قدم با کاروان نینوا» از زبان بانوان حاضر و از زاویه نگاه آن‌ها در کربلا و واقعه روز عاشورا از ساعت 14 روایت می‌شود. مخاطبان می توانند برنامه «تکیه چارسوق» را با محوریت مجلس های تعزیه‌خوانی ساعت 17 بشنوند. برنامه های «تکیه فرهنگ»، «بحر در كوزه»، «فتح خون»، «حریر سخن»، «جام شفق، «کاروان عاشقی»، «هفت اقلیم» و… از دیگر تولیدات این شبکه است که محرم پخش می‌شود.
رادیو تهران؛ برپایی حسینیه تهران
برنامه «حسینیه رادیو تهران» مجله ترکیبی است که هر شب از یکی از هیئت‌های پایتخت ساعت 21 از رادیو تهران روانه آنتن می شود. برنامه «حکیمیه» شامل سخنرانی با موضوع ماه محرم است که بعد از اذان صبح از ساعت ۱۵:۳۰ تقدیم مخاطبان می شود. مجله ترکیبی «باغ فردوس» در ایام ماه محرم از ساعت ۱۱:۴۰ روانه آنتن می شود. مسابقه معارفی «سرچشمه» با سنجش اطلاعات عمومی مخاطبان درباره ماه محرم و وقایع تاسوعا و عاشورا روزهای ۲۳ ، ۲۴ و ۲۷ تیر ماه از ساعت ۱۹ تا ۲۰ پخش می‌شود. «کتاب شب» رادیو تهران در ۱۰ برنامه ۲۰ دقیقه‌ای، از ۱۶تا ۲۷تیر از ساعت ۲۳:۳۰ تا ۲۳:۵۰ با خوانش بهروز رضوی روی آنتن رادیو تهران می رود. همچنین برنامه‌های «شهر آفتاب»، «سعادت‌آباد» و «تهران من» در ماه محرم به مناسبت های این ماه می پردازند.
رادیو اقتصاد؛ روایت های از امیرحسین مدرس
برنامه «روایتی از یک بیعت» در شبکه رادیویی اقتصاد به نقش اعتقادات مذهبی و فرهنگ عاشورایی بر رفتار اقتصادی افراد می‌پردازد. محور برنامه روایت‌های داستانی از تجربه معنوی یک فعال اقتصادی است که به عنوان بانی تکیه و هئیت، اتفاقات خاص هر شب از مراسم عزاداری در تکیه را نقل می‌کند. این روایت‌ها فضیلت ماه محرم و اهمیت برپایی تکیه و سنت نذر را خاطرنشان می‌کند. روزشمار وقایع محرم در آیتم تاریخی برنامه مرور خواهد شد. گزارش‌های مردمی به موضوع نذر و توسل به اباعبدالله(ع) برای گشایش گره از کسب و کار و برآورده شدن حاجات اختصاص دارد و پیشکسوتان صنوف خاطرات خود از برگزاری تکایای صنفی را در این برنامه بازگو می کنند. پخش سخنرانی، مداحی و روایت‌های مستند از پیرغلامان بازار به عنوان بانیان مالی مراسم عزاداری سالار شهیدان، نیز از دیگر بخش‌های برنامه است. این برنامه با روایتگری امیرحسین مدرس، از ۱۷ تا ۲۹ تیر، هر روز ساعت ۱۳ پخش می‌شود .برنامه «گذر بازار»، به معرفی هیأت‌های مذهبی بازار و آیین های سنتی آن‌ها در ماه محرم می‌پردازد که ساعت ۱۶ پخش می‌شود. برنامه «از برکت حسین(ع)» به انعکاس برگزاری مجالس روضه اختصاص دارد و ساعت ۱۱:۳۰ روی آنتن می‌رود.
رادیو ورزش؛ ساقی عطشان
رادیو ورزش در ایام محرم برنامه «شور حسینی» را با بازنمایی واقعه کربلا و برجسته‌سازی مظلومیت امام حسین(ع) و یارانش و «ساقی عطشان» به بررسی شخصیت امام حسین(ع) و یارانش در واقعه کربلا می پردازد. «بر آستان جانان» با موضوع اهمیت واقعه کربلا و «ریحانه‌های عاشورا» با بررسی زندگی زنان واقعه کربلا روی آنتن می رود. رادیو ورزش مستند ورزشی درباره هیئت‌های مذهبی تدارک دیده است. برنامه «داغ ماندگار» با همراهی ورزشکاران در سوگواری سالار شهیدان، «حماسه‌های عاشورا» با بررسی ابعاد مختلف عاشورا و «سرو قامتان» معرفی شهدای ورزشکار اختصاص یافته است. همچنین از دیگر برنامه‌های رادیو ورزش می توان به «اعجاز عاشقی»، «اوج عاشقی»، «پهلوان ماندگار»، «مویه‌های غریبانه» و «نامه پهلوانی» اشاره کرد.
رادیو قرآن؛ از عرشیان تا اشراق
برنامه «عرشیان» شبکه رادیویی قرآن در قالب گفت وگو با پیرغلامان سراسر کشور، معرفی آداب و رسوم کشورهای اسلامی در محرم، معرفی شخصیت های کربلا و سبک زندگی حسینی هر روز ساعت۹:۳۰ با شنوندگان همراه خواهد بود. برنامه «اشراق» با پخش عزاداری های مردم به همت گزارشگران مراکز، آیتم حماسه حسینی ساعت ۲۰:۰۵ پخش می‌شود. در رویکرد موضوعی برنامه، هرروز یک آیه مرتبط با حرکت و حماسه امام حسین(ع)، برای مخاطبان برنامه تبیین و بررسی خواهد شد.
رادیو سلامت؛ به افق عشق
برنامه «افق عشق» شبکه رادیویی سلامت با محوریت قیام حضرت امام حسین(ع) با بخش های متنوع فلسفه قیام عاشورا، سلامت معنوی و آزادگی و آزاده اندیشی، سوگواره محرم در نقاط مختلف ایران، عاشورا و فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر، سلامت در نذورات و… روی آنتن می رود. این برنامه هر روز ساعت 17 با اجرای علی اله دانه روی آنتن می‌رود.
رادیو معارف؛ برپایی خیمه‌های عشق
برنامه «بر کرانه فرات» با سخنرانی عبدالله جوادی آملی و با موضوع آشنایی با اهداف امام حسین(ع) و تحلیل نهضت کربلا ساعت 5:30 از رادیو معارف پخش می شود. مستند رادیویی «خیمه های عشق» با موضوع برپایی مجالس عزا، جمعه ها ساعت 6:55 روی آنتن می رود. برنامه «بوی بهشت» با موضوع درس آموزی و عبرت گیری از مکتب امام حسین(ع) در مسیر حسینی شدن با پخش مداحی و مرثیه و… ساعت 9 روی آنتن می رود. مجله رادیویی «ملت امام حسین» با موضوع جهاد تبیین حضرت امام حسین(ع) و شخصیت های عاشورایی هر روز ساعت 20:15 پخش می شود. «زیارت وارث» با پخش زیارت وارث با مناجات خوانی مداحان مختلف، هر روز از ساعت 3:35 پخش خواهد شد. «روایت عشق» درباره سیره و زندگی شهدای مدافع حرم از زبان مادران و همسران شهداست که ساعت 13:30 روی آنتن می رود. برنامه «نینوا» با موضوع بررسی شعر هیئت ساعت 5 پخش می‌شود. مخاطبان می توانند برنامه «نجوای عاشقان» با بخش‌های مناجات های مرتبط با ماه محرم را بشنوند.
رادیو نمایش؛ تا رهایی
رادیو نمایش نمایش های رادیویی ویژه ای را روی آنتن می برد که می توان به برنامه های «روشنا»، «حماسه عزت»، «و او عاشق بود»، «روشنا»، «زین‌العابدین»، «قصه واقعه»، «خاتون» ، «سریر»، «به رنگ خورشید»، «اشک بدون مرز»، «تا رهایی»، «کاروان زیارتی»، «رویای تشنگان»، «تعزیه قاسم»، «تربت آستان»، «حقیقت دارد»، «نای نی»، «امام دلیر»، «قصیده سرا»، «کاروان عشاق»، «تکیه برپا شد»، «حلما»، رادیو فیلم «روز واقعه» و «استودیو هشت» اشاره کرد.
رادیو صبا؛ داستان مشتاق دیدار
برنامه‌های شبکه رادیویی صبا همزمان با اول محرم به صورت ویژه پخش می شود. ویژه برنامه «دل آهنگ» با پخش موسیقی ترانه و تصنیف هر روز از ساعت ۹ صبح پخش می شود. برنامه «مشتاق دیدار» به روایت امیرحسین مدرس ساعت ۱۳ با داستان‌هایی عامیانه با محوریت ماه محرم همراه مخاطبان می‌شود. برنامه «گنجه» به روایت واقعه عاشورا به داستان‌های کهن فارسی می‌پردازد. برنامه «رد پای نشانه‌ها» به دنبال نشانه‌هایی از احادیث و سخنان گوهربار معصومین(ع) داستان‌های زندگی افراد مختلف را ساعت ۱۶:۱۵پخش می کند. برنامه «روایت عاشقی» هر شب ساعت ۲۰ با داستان عشق و دلدادگی افراد مختلف به امام حسین(ع) راهی آنتن می‌شود. برنامه موسیقی محور «نواهنگ» هر شب ساعت 21 با پخش موسیقی و ترانه و شعرخوانی با موضوع ماه محرم در این ایام همراه مخاطبان می‌شود. این شبکه رادیویی برنامه های دیگری تدارک دیده که می توان به «حسینی ام، مجلس شبیه، بر بوی زلف یار، موج ارغوانی، تکیه‌گاه، بیا بریم هیئت و دل و دلدار» اشاره کرد.
رادیو پیام؛ پیام عاشورا
«پیام آزادگی» برنامه محرم رادیو پیام است که به معرفی یاران امام حسین(ع) و تبیین ویژگی‌های شخصیتی آن‌ها می پردازد. برنامه «پیام عاشورا» با موضوع روایتی از پاسداشت عاشورا و ارزش‌های عمیق و ماندگار مکتب امام حسین(ع) با بیان سخنان بزرگان روی آنتن رادیو پیام می رود. از دیگر برنامه های رادیو پیام می توان به «پیام حسینی» اشاره کرد که به داستان های کوتاه براساس روایت هایی از اهل بیت(ع) پیرامون واقعه عاشورا اختصاص یافته است. «حسینیه پیام» با صدای ذاکرین اهل بیت(ع)، پخش تعزیه و روضه مربوط به ایام محرم در دهه اول محرم به سوگ می نشیند. «حسینیه آوا» به مدت پنج دقیقه با صدای ذاکرین اهل بیت(ع)، پخش تعزیه و روضه مربوط به ایام محرم در دهه اول محرم به سمع مخاطبان رادیو آوا می رسد.
ایران صدا؛ قصه های حسین و مادربزرگ
پایگاه کودک ایران صدا ویژه شب های محرم «قصه های حسین و مادربزرگ» را آماده انتشار کرده است. در هر قسمت یکی از ویژگی های قیام عاشورا و همچنین ویژگی های امام حسین(ع) در قالب یک داستان نمایشی برای کودکان بیان می شود. این پایگاه در برنامه بچه های مسجد به موضوعاتی مانند نذر عباس که به سنت حسنه توسل ارامنه به حضرت عباس و نذری دادن به هیئات مذهبی است، «آیین های عاشورایی»، «پیرغلامان حسینی» و «مغناطیس حسین» و ویژه «شهادت حضرت زین‌العابدین» می‌پردازد. ایران صدا در پایگاه کودک خود به تولید قطعاتی با عناوین «کربلا»، «بوی گل»، «بچه های پیغمبر»، «دختران عاشورا»، «سربند یاحسین» در قالب شعر پرداخته است. این پایگاه همچنین تازه های گروه های سرود کودکانه را نیز به‌زودی بارگذاری خواهد کرد. پایگاه موسیقی ایران صدا نیز همزمان با فرارسیدن ایام محرم الحرام پادکست‌های ۶۰ دقیقه ای را منتشر خواهد کرد که در این باره می توان به عطش، سراکش، با کاروان، علی اصغر، علی اکبر، تاسوعا و ذبیح عشق اشاره کرد. این پایگاه همچنین قطعات جدید ویژه محرم را در کوتاه ترین زمان بعد از انتشار بارگذاری خواهد کرد. پایگاه دعا و نغمه های مذهبی ایران صدا نیز بعد از برگزاری جلسات و هیئات عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) محتوای این جلسات را بلافاصله روی پایگاه خود منتشر می‌کند.
